ખોરાકની જાળવણી અને સંગ્રહ કરવાથી લાંબા અંતરના પરિવહન ખોરાક અને બજાર ઉદ્યોગ પરની નિર્ભરતા ઓછી થાય છે. ઘરે ઉગાડવામાં આવતા ખોરાકને તેમની વૃદ્ધિની મોસમની બહાર સાચવી અને સંગ્રહિત કરી શકાય છે અને સુપરમાર્કેટથી આત્મનિર્ભરતા અને સ્વતંત્રતા વધારતા સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન સતત તેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ડીહાઈડ્રેશન (દા.ત. સોલાર ફૂડ ડ્રાયિંગ , ફ્રીઝિંગ, વેક્યૂમ પેકિંગ, કેનિંગ, બોટલિંગ, અથાણું અને જેલીંગ [1] દ્વારા ખોરાકને સાચવી અને સાચવી શકાય છે .
જ્યાં ખોરાકનો સંગ્રહ કરવામાં આવે છે ત્યાંથી ખોરાકની જાળવણી અવિભાજ્ય છે. ખોરાકનો સંગ્રહ યોગ્ય વાતાવરણમાં થાય છે. આનો અર્થ ઘણીવાર સૂકી, ઠંડી જગ્યા. એવી ઘણી જગ્યાઓ છે જ્યાં ખોરાકનો સંગ્રહ કરી શકાય છે. આમાં પેન્ટ્રી તરીકે ફૂડ સ્ટોરેજ રૂમ (ઘરના રૂમ, રસોડાની નજીક) અથવા અલગ ફૂડ સ્ટોરેજ રૂમ (એટલે કે જમીનની ઉપર, પૃથ્વીની બર્મ્ડ અથવા તો ભૂગર્ભ (એટલે કે મૂળ ભોંયરાઓ ; સ્ટોર રૂમ, માત્ર દફનવિધિ શક્ય છે)) નો સમાવેશ થાય છે. જેમ કે, ઓછામાં ઓછી 1 ફૂડ સ્ટોરેજ ટેકનિકનો વારંવાર ઉપયોગ કરવામાં આવે છે (ઠંડક). નીચેની સૂચિ ખોરાક બચાવવા માટેની તકનીકોનું વર્ણન કરે છે જેનો આપણે ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ:
- સુપરહીટેડ વરાળ સાથે સૂકવણી અને સૂકવણી
- લિક્વિફાઇંગ
- સુગરીંગ (ખાંડ સાથે આવરણ, ફળમાંથી જામ/જેલી બનાવવા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે)
- અથાણું / ચટણી બનાવવું
- મટાડવું (મીઠું નાખવું અથવા બ્રિનિંગ)
- ઠંડા ધૂમ્રપાન (નોંધ કરો કે આને પ્રથમ પગલા તરીકે ઉપચારની જરૂર છે)
- અન્ય (કૃત્રિમ) ફૂડ એડિટિવ્સનો ઉમેરો
- કેનિંગ અને હોમ કેનિંગ
- બાયોપ્રિઝર્વેશન (એટલે કે પ્રાણીઓને જીવંત રાખવા અથવા બેક્ટેરિયાનો ઉપયોગ કરીને, એટલે કે આથો)
- સ્ટીવિંગ, જગિંગ અને ગરમ ધૂમ્રપાન (મર્યાદિત સમયગાળા માટે ખોરાકને સાચવવાની મંજૂરી આપતી તકનીકો)
- વેક્યૂમ પેકિંગ , બોટલિંગ અને સુધારેલા વાતાવરણમાં પેકિંગ (એટલે કે ULO)
- રેફ્રિજરેટિંગ અને ફ્રીઝિંગ
- ઇરેડિયેશન
- નોનથર્મલ પ્લાઝ્મા (આયનાઇઝ્ડ ગેસ પરમાણુઓ સાથે ખોરાકની સપાટીની સારવાર)
- ખોરાકની ઉચ્ચ દબાણ પ્રક્રિયા [2]
- સ્પંદનીય વિદ્યુત ક્ષેત્ર ઇલેક્ટ્રોપોરેશન [3]
જો કે એ નોંધવું જોઈએ કે દરેક ખાદ્ય સામગ્રી એક અથવા બીજા પ્રકારના ખાદ્ય સંગ્રહ માટે વધુ યોગ્ય છે (દરેક ખાદ્ય સામગ્રી માટે તમામ પ્રકારો યોગ્ય નથી). ઉદાહરણ તરીકે ટ્યુબરસ મૂળ પાકો ભેજવાળા વાતાવરણમાં શ્રેષ્ઠ રીતે સંગ્રહિત થાય છે (કારણ કે આ પાક હજુ પણ જીવંત છે અને પાણી લેવામાં સક્ષમ છે). તેમને ભીની રેતીથી ભરેલી ડોલમાં દફનાવી શકાય છે અને નીચે સંગ્રહિત કરી શકાય છે (જુઓ "રુટ સેલર") અથવા જમીનની ઉપર (એટલે કે શિયાળા દરમિયાન). દરેક ખાદ્ય સંગ્રહ તકનીકને વિશેષ સાધનોની જરૂર હોવાથી, દરેક સમુદાયમાં ઉગાડવામાં આવતા પાકને શ્રેષ્ઠ રીતે કાળજીપૂર્વક પસંદ કરવામાં આવે છે જેથી શક્ય તેટલી ઓછી વિવિધ સંગ્રહ તકનીકોની જરૂર હોય (તેથી વધુ ખર્ચ-અસરકારક ખોરાક સંગ્રહ કરવાની મંજૂરી આપે છે).
ઉદાહરણો
- તૈયાર શાકભાજી અને તૈયાર કઠોળ
- જથ્થાબંધ સૂકા ખોરાક જેમ કે લોટ, દૂધ પાવડર, સોયા પાવડર, આખા અનાજ (બ્રાઉન રાઇસ, સફેદ ચોખા,...)
- નૂડલ્સ [4]
- જામ (રાંધેલા, ખાંડવાળા ફળ, ફળના ટુકડા સાથે, પલ્પ) અને જેલી (રાંધેલા, ખાંડવાળા ફળ, તાણવાળું)
- આલ્કોહોલિક પીણાં જેમ કે વાઇન, મીડ, બીયર, સ્પિરિટ્સ,...
- ફ્રોઝન ફિશ/સીફૂડ/મીટ એનાલોગ (ટોફુ, સીતાન, ટેમ્પેહ)/ઇંડા, ફ્રોઝન શાકભાજી
- સૂકા ફળ અને બદામ
- ચા અને કોફી (અનગ્રાઉન્ડ)
આ પણ જુઓ
- દહીં અને ચીઝ બનાવવી (દૂધ સાચવવાની પદ્ધતિ)
- દૂધનો પાવડર બનાવવો (દૂધ સાચવવાની બીજી રીત)
- વાઇન, બીયર અને મીડ બનાવવી (ફળ, અનાજ, મધ બનાવવાની પદ્ધતિ)
સંદર્ભ
- ↑ સિપર્થવેઈટ, ડબલ્યુએમ. હાથથી બનાવેલું જીવન: સાદગીની શોધમાં . ન્યુ યોર્ક: ચેલ્સી ગ્રીન, 2004.
- ↑ પાસ્કલાઇઝેશન અથવા ઉચ્ચ દબાણ પ્રક્રિયા (HPP)
- ↑ પલ્સ્ડ ઇલેક્ટ્રિક ફિલ્ડ ઇલેક્ટ્રોપોરેશન
- ↑ સૂકા પાસ્તા/નૂડલ્સની શેલ્ફ-લાઇફ 2 વર્ષ છે
બાહ્ય લિંક